ریشه اصلی آشنایی انسان با غواصی بر می گردد به نیاز و اشتیاقبشر در جهت استفاده از غواصی در امور نظامی، تجارت، خدمات فنی و توسعه دانش از طریقجستجو و کشف نهفته های دنیائی پوشیده از آب . کسی بدرستی نمی داند بشر چه موقع پیبرد با حبس نفس در سینه می تواند برای مدتی در زیر آب بماند ولی زمانیکه غواصی بهعنوان یک کار و حرفه مورد استفاده قرار گرفت به بیش از 5 هزار سال قبل باز میگردد.
پیشرفت های اولیه
بدیهی ترین و اساسی ترین روش برای افزایش توانایی ماندن یک غواص زیرآب، امکان وجود یک ذخیره هوایی می باشد که نخستین شش ها در این مورد استفاده از نی های توخالی و لوله هایی بود که سرشان از سطح آب بیرون می ماند و کسی که در زیر آب از این وسایل استفاده می کرد، گرچه نمی توانست کار مورد نظرش را بخوبی انجام دهد ولی مدت زمان زیادی قادر به ماندن در زیر آب بود. این طرح مربوط به سال 1511 می باشد و در آن یک غواص را در حالی که سرش در کیسه چرمی قرار دارد نشان می دهد.
بطور اساسی این لوله های تنفسی بعنوان تکنیکی در عملیات نظامی و در مکان هایی که می خواستند بطور پوشیده و پنهانی در آب به دشمن نزدیک شوند مورد استفاده قرار می گرفت. مردانی که از این لوله ها استفاده می کردند بیشتر از اینکه غواص باشند سربازانی بودند که از آب بعنوان یک پوشش برای ماموریت خود استفاده می کردند. حال آنکه با این روش تا عمق چند سانتی متری بیشتر نمی توان از لوله تنفس کرد و بدلیل اختلاف فشار هوا در سطح و زیرسطح آب. هرگونه عملیات موفقیت آمیز بستگی به این اصل دارد که بتوان فشار آب را از بین برد و یا بر آن پیروز شد. برای از بین بردن این فشار، وسائل تخیلی فراوانی در طول تاریخ بوسیله بعضی از نوابغ آن زمان طراحی شد اما متاسفانه از آنجا که مسئله فشار آب بطور کامل درک نشده بود این طرح ها عملاً قابل اجرا نبودند. یک سری از این طرح ها بر مبنای این اصل که غواص یک کیسه تنفسی با خود حمل کند استوار بوده است.
فعالیت اولیه غواصان به صید ماهی، اسفنج، مرجان و مروارید که بیشتر ارزش تجاری داشتند و در آبهای کم عمق محدود می شد، هر دو تا مورخ یونانی در یکی از داستان های خود که درتاریخ ثبت گردیده است داستان غواصی بنام Scyllis را بازگو می کند که در قرن پنجم قبل از میلاد مسیح برای خشایار شاه پادشاه ایران، جهت کشف و جمع آوری گنج های غرق شده کار میکرد. غواصان اولیه در زمینه های عملیات نظامی نیز فعالیت داشته و ماموریت اصل آنها بریدن لنگر کشتی های دشمن بمنظور رهاسازی آنها بر سطح آب، سوراخ کردن کف کشتی دشمن و ایجاد موانع دفاعی در بندرگاه های خود و تخریب موانع دفاعی دشمن بوده است.
سوابق تاریخی موجود حاکی از آنست که الکساندر کبیردر لنگرهاه شهر ) Tyre لبنان کنونی ) که در سال 322 قبل از میلاد درمعاصره او قرار گرفت به همراه تنی چند از غواصان خود بمنظور نظارت بر عملکرد آنان در تخریب موانع زیرآبی ایجاد شده توسط دشمن به زیر آب غوص نمود. بتدریج صنعت خدمات زیر آبی توسط غواصان اولیه در بنادر و سواحل دریای مدیترانه شرق شکل گرفت. این فعالیت تا یک قرن قبل از میلاد مسیح در برخی از نواحی بندری، آنچنان خوب و مناسب سازماندهی شده بود که میزان نرخ دستمزد غواصان نیز مشخص گردیده بود و با افزایش عمق جهت جستجو و استخراج اشیاء غرق شده این دستمزد افزایش می یافت. فنون و تکنیک های غواصان اولیه در بعضی از نقاط دنیا هنوز هم مورد استفاده قرار میگیرد.
غواصان برای رفتن به زیر آب شش های خود را از هوا پر می کردند سپس برای سهولت سقوط به زیر آب یک سنگ مسطح یا وزنه دیگری به خود میبستند.
غواصان در هنگام پایین رفتن به زیرآب، طنابی را به دور کمر خود می بستند تا محافظ بتواند با کمک آن طناب،آنان را با سنگ و محموله ای که بهمراه داشتند به سطح آب بکشد. مدت غوص این غواصان معمولاً یک تا 2 دقیقه بوده و این مدت، زمانی است که یک انسان بطور متوسط می تواند نفس خود را در سطح آب(خشکی) در سینه نگهدارد.
پیشرفت های اولیه
بدیهی ترین و اساسی ترین روش برای افزایش توانایی ماندن یک غواص زیرآب، امکان وجود یک ذخیره هوایی می باشد که نخستین شش ها در این مورد استفاده از نی های توخالی و لوله هایی بود که سرشان از سطح آب بیرون می ماند و کسی که در زیر آب از این وسایل استفاده می کرد، گرچه نمی توانست کار مورد نظرش را بخوبی انجام دهد ولی مدت زمان زیادی قادر به ماندن در زیر آب بود. این طرح مربوط به سال 1511 می باشد و در آن یک غواص را در حالی که سرش در کیسه چرمی قرار دارد نشان می دهد.
بطور اساسی این لوله های تنفسی بعنوان تکنیکی در عملیات نظامی و در مکان هایی که می خواستند بطور پوشیده و پنهانی در آب به دشمن نزدیک شوند مورد استفاده قرار می گرفت. مردانی که از این لوله ها استفاده می کردند بیشتر از اینکه غواص باشند سربازانی بودند که از آب بعنوان یک پوشش برای ماموریت خود استفاده می کردند. حال آنکه با این روش تا عمق چند سانتی متری بیشتر نمی توان از لوله تنفس کرد و بدلیل اختلاف فشار هوا در سطح و زیرسطح آب. هرگونه عملیات موفقیت آمیز بستگی به این اصل دارد که بتوان فشار آب را از بین برد و یا بر آن پیروز شد. برای از بین بردن این فشار، وسائل تخیلی فراوانی در طول تاریخ بوسیله بعضی از نوابغ آن زمان طراحی شد اما متاسفانه از آنجا که مسئله فشار آب بطور کامل درک نشده بود این طرح ها عملاً قابل اجرا نبودند. یک سری از این طرح ها بر مبنای این اصل که غواص یک کیسه تنفسی با خود حمل کند استوار بوده است.
در ادامه به مختصری از اختراعات و اتفاقات مهمی که در تاریخچه غواصی جهان صورت گرفته می پردازیم.
1535 : اختراع زنگ غواصی توسط Goglielmode Loreno
1650: اختراع پمپ هوا توسط Ottovon Guericke
1691: Edmund Halley زنگ غواصیی طراحی کرد که از سطح تغذیه می باشد.
1715:John Lithbridge یک سیلندر زیر آب ساخت که توسط یک کمپرسور هوا از سطح تغذیه می شد.
1771: مهندس انگلیسی به نام John Smeaton پمپ هوا را اختراع کرد.
1776: اولین زیر دریایی در حمله نظامی مورد استفاده قرار گرفت.
1823: جان و چارلز این لباس آتش نشانی را اختراع کردند که برای غواص استفاده میشد و از سطح تغذیه می گردید.
1843: اولین مدرسه غواصی به وسیله Royal Navy تاسیس شد.
1865: Auguste Denayrouse و Benoit Rouquayrol طرح دستگاه تنفس مستقل را توسعه دادند بصورتیکه در این طرح یک تانک استیل هوای فشرده با یک لوله به دهنی متصل می گردید.
1893: Louis Boutan اولین دوربین زیرآب را اختراع کرد.
1908: جزییات تحقیق Haldane و Boycott و Damant درباره بیماری برداشت فشار منتشر شد.
1923: W.H.Longley اولین عکس رنگی زیر آب را گرفت
1943: Yves Cousteav و jacques اولین شش آبی (Aqua Lung) را طراحی و تست کردند این وسیله موجب توسعه سریع اسکوبا گردید.
1947: Dumas Makes با استفاده از رگلاتور Aqualung موفق به ثبت رکورد 94 متر غوص در دریای مدیترانه شد.
1950: انجمن بین المللی ماهیگیری زیر آب تاسیس شد.
1951: مجله Skin diver بوسیله Chuck Blakeslee و jin Auxier تاسیس شد.
1954: Tillman و Bev Morgan برنامه آموزشی عمومی غواصی اسکین و اسکوبا را در ایالات متحده شروع کردند.
1958: در 28 سپتامبر 1958 فدراسیون جهانی غواصی (CMAS) توسط یکی از موسسین فرانسوی بنام Philippe Talliezfتاسیس شد.
1963: Dick Bonin و Gustave dalla valla اسکوبا پرو را تاسیس کردند.
1966: John Clark، Ralf Ericson ،PADI را تاسیس کردند.
1970: SSI ;BobClarkرا تاسیس کرد.
1985: کشتی غرق شده تایتانیک پیدا شد.
2003: Tanya Streeter به قهرمانی Freedive جهان رکورد مردان و زنان را با ثبت رکورد M122 شکست